Naam: Hoge Berg (Texel)
Soort: Keileemheuvel; bron
Adres: Doolhof 9, 1792 CM Oudeschild
Het ontstaan van Texel
Tijdens het Saalien, de voorlaatste ijstijd, hebben de gletsjers voor stuwwallen gezorgd. Toen het ijs zich terugtrok, bleven er grote keileembulten achter die ons land mede vorm gaven. Ze zijn te vinden in Drenthe, in Gaasterland, op Wieringen en ook op Texel. De keileembulten, die ook wel eindmorenen genoemd worden, bestaan uit grote keien, kiezels en leem. Het eiland Texel is ontstaan uit zo’n keileemheuvel. Sterker nog, de hele vorm van Waddenzee en andere Nederlandse waddeneilanden is erdoor bepaald. Omdat ‘Texla’ in de vroege Steentijd nog een schiereiland was, konden de bewoners van Drente en Friesland naar dit gebied trekken. Deze stammen waren nomadisch en volgden het wild. De oudste bewoners waren Neanderthalers, daarna volgden de rendierjagers. Op de Hoge Berg, in het ‘Oude Land’ van Texel, zijn archeologische vondsten gedaan die dateren van 8000 jaar voor Chr. Ook zijn er een aantal grafheuvels ontdekt. Er zijn zelfs ‘kuilenkransen’ gevonden, die kunnen wijzen op een ‘Woodhenge’, de houten variant van Stonehenge.
De Doolhof
In het zuiden van de Hoge Berg bevindt zich een bosje dat ‘De Doolhof’ genoemd wordt. Een rijke Amsterdamse ‘commissaris en commies ter recherche in dienst van de Admiraliteit’, Cornelis Roepel, hier in 1764 een lusthof heeft gemaakt, van waaruit je een prachtig uitzicht op de Rede van Texel had. De VOC schepen hadden hier hun laatste pleisterplaats, waar water en proviand werd ingeslagen voordat de grote reis naar de Oost begon.
Vanaf De Doolhof kon je zien welke schepen er aan hun tocht begonnen, om hopelijk rijk beladen met specerijen of walvistraan terug te keren. Roepel verkocht het in 1784 aan de heer Kikkert, die het landgoedje uitbreidde met een Labyrint, een Sterrenbosje en een Belvedere. Tegenwoordig is dit alles verdwenen en wandel je door een niet erg goed onderhouden bosje. Je vind er nog overal afslag; stukjes vuursteen die overbleven bij het maken van vuistbijlen. Er is een heuveltje, dat opvallend oprijst uit de rest van het bosje.
De Engelsteen: een vergeten ‘heidense’ traditie?
Dat heuveltje bedekt een grote kei: de Engelsteen of Engelsesteen, die volgens de volksoverlevering helemaal tot in Engeland zou doorlopen, maar die verdwenen was in de mist van de tijd. Hij is een meter of zes lang, en roodbruin. De vraag is, of de kei begraven is omdat men in die tijd nog niet de mogelijkheden had om hem te verwijderen, of dat er een ‘heidense’ traditie vergeten moest worden. Met de kerstening van ons land werden er een aantal strikte verboden ingevoerd, die het oude geloof moesten uitbannen. Zo was het verboden ‘te doen wat men op steenen doet’. Hiermee werd het brengen van offers bedoeld. Offers, bedoeld om de goden en godinnen van de inheemse bevolking een goede oogst af te smeken.
De verering van Fostare en Tanfana
De godinnen die in deze gebieden werden geëerd waren Fostare en Tanfana. Tanfana is een Germaanse godin waar veel over bekend is, vooral door de Romeinse geschiedschrijver Tacitus. Bijzonder is dat een Texelse legende vertelt over de Sommeltjes, kleine mannetjes die ‘s nachts uit de Sommeltjesberg (een grafheuvel) komen. Tanfana had aardmannetjes in haar gevolg. Tanfana is een Istvaeoonse godin en had een heiligdom op de Tankenberg in Twente.
Het ervaren van energieën
Al lopende door De Doolhof kun je een stapeling van energiëen ervaren: het is of het landschap in lagen over elkaar ligt, en elke laag zijn eigen verhaal vertelt. Bij de Engelsteen is in de energie een aantal priesteressen te zien, die onder leiding van een hogepriesteres een offer brengen. Ze dragen simpele witte gewaden, en de hogepriesteres heeft een ijzeren halssieraad om. Het offer kon een dier zijn, maar het is niet onmogelijk dat er ook mensenoffers werden gebracht. Het Marsdiep was vroeger een moeras, waar men makkelijk een lichaam in kon laten verdwijnen, zoals er hoogstwaarschijnlijk ook met het Meisje van Yde in Drenthe is gebeurt.
Een gehangenen- en Beltane-energie
Richting Zandkuil, aan de Oostelijke kant van De Doolhof, is een heel duidelijke gehangenen-energie te voelen; in de tijd van de VOC was hier een galgenveld. Daarmee werden de zeelui gewaarschuwd dat dit met ze gebeurde als ze van plan waren te muiten, te stelen of andere illegale acties te ondernemen. In de Zandkuil zelf heerst een duidelijke Beltane-energie. De kerk verklaarde De Doolhof na de VOC-tijd tot verboden gebied. Later werd er op derde Pinkserdag ‘Bossiesdag’ gevierd, waar de jongelui elkaar onder een wakend oog konden ontmoeten.
Ook de tweede wereldoorlog heeft energetisch haar sporen nagelaten.
Een bron: de Weezenputten
Tenslotte heeft de Hoge Berg een eigen bron: Een paar honderd meter onder De Doolhof liggen de Weezenputten. Het ijzerhoudende water was zeer gewild op de VOC-schepen, omdat het water door het ijzer minder snel bedierf.
Els Lijesen
Een fascinerend wandelgebied
De Doolhof is nog steeds een fascinerende plek, en zal dat blijven, mede omdat de Michaels-leylijn er doorheen loopt.Het is nu een wandelgebied van Staatsbosbeheer, maar onder de mantel worden er nog wel kleine rituelen gehouden.
Meer lezen:
- Heilige Bronnen in de Lage Landen’, ISBN 978 94 91557 09 5, Uitgever A3 boeken, Geesteren, www.A3boeken.nl
- http://www.irenemaas.nl/pages/Archief/pages/Doolhof.html
Bekijk de kaart met alle krachtplaatsen.
Lees alle artikelen betreffende krachtplaatsen.
Schrijven over een krachtplaats, help je ons mee?
