Naam: Ermelose heide/Speulderveld/Elspeter Heide
Soort: grafheuvels
Adres: Ermelose Heide, Postweg/Drieërweg Ermelo (Informatiecentrum)
Een bijzonder sacraal landschap op de Noordwest-Veluwe
De Noordwest-Veluwe was al sinds het einde van de laatste ijstijd een gebied waar mensen een tijdelijke of duurzame verblijfplaats vonden. Sporen van jachtkampen en rendierjagers uit het Laat-Paleolithicum en zwervende voedselverzamelaars uit het Mesolithicum zijn op diverse plaatsen aangetroffen.
Vanaf het Neolithicum begonnen de eerste boeren met het aanleggen van akkertjes in de uitgestrekte wouden. Met stenen bijlen gingen zij het oerwoud te lijf. Langs de beken bouwden zij nederzettingen van twee of drie huizen. Reeds de trechterbekermensen, in Drenthe bekend als de hunebedbouwers, zochten hier een vaste verblijfplaats.
Grafheuvels
Op de Ermelose Heide, het Speulderveld en de Elspeter Heide bevinden zich voorts vele grafheuvels van latere bewoners uit het Neolithicum die bekend werden vanwege hun fraaie standvoetbekers en klokbekers die aan de overledenen werden meegegeven in het graf. Het waren individuele graven.
Ook in de Bronstijd werden hier nog eeuwenlang doden in grafheuvels bijgezet. Deze grafheuvelswaren groter en bevatten meerdere graven, vaak gerangschikt in een kring rond een centraal graf. Ze worden ook wel familiegrafheuvels genoemd.
In de Late Bronstijd raakten grafheuvels in onbruik. De doden werden voortaan gecremeerd en in urnenvelden begraven. Sindsdien lagen de grafheuvels in dichte wouden en, sinds de Middeleeuwen, op de steeds groter wordende heidevelden. Het gebied bleef lang dunbevolkt waardoor de oude graven tot in onze tijd bewaard konden blijven.
Archeologische vondsten: de ‘vrouw van Speulde’
In het midden van de vorige eeuw begon een grootscheepse opgravingscampagne om de beschadigde en bedreigde grafheuvels te onderzoeken en te restaureren. Tijdens de opgravingen kwamen enige prachtige standvoet- en klokbekers tevoorschijn evenals een aantal stenen bijlen en vuurstenen messen. Een heel bijzondere vondst in een familiegrafheuvel bij Speulde was een lijksilhouet van een vrouw uit de Midden Bronstijd. Ze was op haar rug en zonder bijgiften begraven. Sommige skeletdelen, zoals de schedel en een deel van de ruggegraat waren nog bewaard gebleven maar van andere lichaamsdelen was nog slechts een verkleuring overgebleven. Even ten oosten van Speulde, aan de Buurtweg, ligt een groepje van vier grafheuvels. In één ervan de ‘vrouw van Speulde’ gevonden.
Ruud Borman
Literatuur Ruud Borman, Oost-Gelderland, archeologisch bekeken, Zutphen 1978 Ruud Borman, Ruud, Archeologie in Gelderland, Zutphen 1981 Diverse auteurs, Heilige bronnen in de Lage Landen, A3 uitgeverij Geesteren
Meer informatie over Ruud Borman http://www.ruudstijdreizen.blogspot.com en https://nl.linkedin.com/in/ruud-borman Recentelijk verschenen: Borman, Ruud, Toverij en toveressen, achtergronden van heksenvervolging in Nederland, Amsterdam 2015
Op excursie met Ruud Borman
Je kan als groep met hem mee op excursie. Afspraak via alchemystic@outlook.com
De grafheuvels bezoeken
Het gebied met de vele grafheuvels is nu wandelheidegebied met veel dagjeswandelaars. Het wordt gezien als een gebied met cultuurhistorische waarde. We wandelen hier echter door een begraafplaats, namelijk die van onze verre voorouders. Dat realiseren we ons niet altijd. Met deze kennis wordt de wandeling meer dan een gezonde inspanning.
Locatieadres Informatiecentrum/Schaapskooi: Postweg/Drieërweg ERMELO
Auto-navigatie: U kunt de Postweg met de auto alleen bereiken via de Drieërweg! Intoetsen: Drieërweg 130 Ermelo = camping De Toverberg = 1 km vanaf de Postweg. De Postweg is een zijweg (zandweg) van de Drieërweg. Bruine borden SCHAAPSKOOI volgen.
Openingstijden
1 t/m 8 januari: di t/m za 10.30-16.00 uur; zo/ma 12.30-16.00 uur
Bekijk de kaart met alle krachtplaatsen
Lees alle artikelen betreffende krachtplaatsen
Schrijven over een krachtplaats, help je ons mee
